De Bieshof ligt verkeerstechnisch centraal in de wijk en wordt daardoor ook benut door fietsers die de wijk doorkruisen. Als doorgaand verkeer zullen die fietsers in tegenstelling tot fietsende winkelbezoekers niet de neiging hebben af te stappen.

Hoeveel hinder dit doorgaand fietsverkeer veroorzaakt hangt sterk af van het moment van de dag. De grootste intensiteit ligt in de woon-werk-spits, met name van treinreizigers. In de ochtend zal dat in een nog zeer rustig winkelcentrum geen enkel probleem opleveren. (Dit geldt ook voor kerkbezoekers op zondag)

Wat opvalt in het voorlopig ontwerp is dat deze doorgaande fietsroute gefaciliteerd lijkt te worden door de ontworpen tuinen. Door slim met bestratingsmateriaal, straatmeubilair en groenvoorzieningen om te gaan lijkt het ons mogelijk om doorgaande fietsers te scheiden van voetgangers. Zij zouden van de aangepaste inrichting geen belemmering mogen ondervinden.

De ingang naar het westelijke parkeerterrein is krap ontworpen, (5.50m. breed) met aan twee kanten direct aangesloten langsparkeerplaatsen. Deze ingang wordt ook gebruikt voor de bevoorrading van een groot gedeelte van de winkels en voor de ontsluiting van een deel van het Maaskant-erf. Ook de kerk en de Sequoia gebruiken deze toegang.

Wij constateerden en vernamen ook van bewoners dat fietsers in dit smalle gedeelte op de drukkere momenten in de knel komen. Oplossen door verbreding wordt bemoeilijkt door de bij de vestiging van de Hema toegevoegde parkeerplaatsen. Ook een noodzakelijk windscherm werkt een verbreding tegen.

Fietsers gebruiken, indien nodig, het voetpad als uitwijkroute. Wij vragen bij deze aandacht voor dit probleem, omdat de herinrichting benut kan worden hier een oplossing  voor te bedenken.

Wanneer bij de ingang geen oplossing kan worden gevonden is er een aanvullend  alternatief:  aan de westkant van de Sequoia – zie plaatje hieronder.
We zien overigens ook nadelen aan deze route, maar achten dit, afwegend, relatief veiliger dan de westelijke entree.

In ieder geval ontstaat er zo een keuzemogelijkheid voor fietsers.

Het ontwerpuitgangspunt van de gemeente  “stallen op afstand” blijft helaas gehandhaafd. Dit uitgangspunt is gebaseerd op advies van de politie op grond van problemen (fietsgedrag) op het heringerichte Damplein.

Dit is voor ons reden geweest om nogmaals naar de huidige situatie op het Damplein te kijken. Daar constateren wij fietsende klanten, met name daar waar veel verkeersruimte is. Formeel is sprake van een fietsverbod met de intentie niet te handhaven. Zowel in de Bieshof als op het Damplein is het gedrag van de klanten per fiets volstrekt logisch en voorspelbaar. Deze kiezen voor de dagelijkse boodschappen plekken zo dicht mogelijk bij de winkel: een informele plek of, indien aanwezig, een ‘formeel’ fietsnietje. Naarmate de afstand tot de winkelingang groter wordt, neemt de stallingsbehoefte af.

De gehanteerde strategie om het gedrag van fietsende klanten te sturen door hen te dwingen van stallingen op grotere afstand gebruik te maken is tot mislukken gedoemd. Daarnaast is het klant- en fietsonvriendelijk (de Plus supermarkt op het Damplein plaatste daarom op eigen kosten extra stallingsplaatsen bij de ingang).

De strategie leidt tot belemmering van de door de gemeente gewenste toename van het fietsgebruik, zoals is vastgelegd in de Mobiliteitsnota.

In het voorlopig ontwerp blijft het aantal formele stallingen (210) gelijk, maar neemt het aantal nietjes dichter bij de ingang van de winkels af, zelfs bij de Plus: ze worden op grotere afstand gecompenseerd. .

1. Tegenover de lege voormalige bloemenwinkel, het westelijke voorplein 6 plekken minder en op grotere afstand door inkorting.
2. Op de blinde zuidkop bij Blokker 5 minder (logisch, geen probleem; meer groen aldaar is een goede invulling?)
3. Bij de ingang Blokker/Kruidvat verdwijnen 31 plekken en er komen er verderop, aan de zuidrand langs de Groene Zoom 36 terug.
4. Ten zuiden van Verhage op de kop van de expeditiestraat komen 18 nieuwe plaatsen.
5. Bij Plus voor de deur 18 plekken minder, van 66 naar 48; een groot gedeelte van deze resterende 48 ligt verder weg t.o.v. de ingang van de supermarkt en overige winkels.
6. Op de noordkop, bij vis- en bloemenwinkel, wordt het aantal uitgebreid van 48 naar 54 plekken.
7. Aan de westzijde, bij Zeeman, verdwijnen hekjes en daarmee zo’n 24 informele fietsplekken dicht bij ingang van winkels. Een averechtse maatregel.

De daadwerkelijke kwalitatieve en kwantitatieve verslechtering vindt vooral plaats bij de Plus en naastliggende winkels. Ook komt er een aanzienlijke kwalitatieve verslechtering bij Kruidvat/ Blokker en een kleine kwalitatieve en kwantitatieve verslechtering bij de lege bloemenzaak. De toevoeging aan de noordkop is op zich prima, maar het gebruik ervan zal door de aanwezigheid van beter gelegen informele plekken beperkt blijven. Door het grosso modo verder weg leggen van de formele plekken, zullen meer klanten de fietsen op informele plekken stallen.

De huidige situatie toont dat nu al meer dan de helft van de gestalde fietsen op informele plekken staat zeer dicht bij de belangrijkste winkelingang – logisch. Overduidelijk is dat weinig tot geen gebruik wordt gemaakt van formele plekken naarmate de afstand tot de winkelingang toeneemt. De plannenmakers gaven aan dat ze eigenlijk deze informele plekken wil onttrekken als stallingsmogelijkheid en daarover contact willen leggen met bijvoorbeeld AH. Zij willen tientallen plekken bij de ingang verbieden. Een klant-onvriendelijker idee is nauwelijks voorstelbaar en dit achten wij principieel in strijd met de Mobiliteitsnota – eerder een zwaktebod waarmee de onhaalbaarheid van de ontwerp-strategie wordt bevestigd.

Na de herinrichting gaat volgens de Fietsersbond het volgende plaatsvinden.

1. Meer fietsen worden gestald op informele plekken dicht bij de ingang van de winkels. De formele plekken op grotere afstand worden niet of nauwelijks / onvoldoende gebruikt.
2. Door de toename van op zich fraaie groenvoorzieningen neemt de beschikbare verharde ruimte voor lopende klanten sterk af. Gevolg is een vergrote onderlinge hinder tussen fietsers en voetgangers, terwijl het doel van het ontwerp juist is de huidige klachten hierover te verminderen.

Ter compensatie van 8 ingeleverde autoparkeerplaatsen elders in het ontwerp zijn onhandige en relatief gevaarlijke langsparkeerplaatsen langs de Groene Zoom getekend. Het uit- en instappen/parkeren langs een vijftig km-weg (waar nu parkeerplaatsen ontbreken) is onwenselijk. Het is de vraag of deze nodig zijn, omdat er in de omgeving al veel verschillende parkeerterreinen zijn:  westelijk en oostelijk van de Bieshof; westelijk en oostelijk van Het Palet; zuidelijk van het Polderwiel.

Wij vrezen dat vooral de door schoolkinderen gebruikte oversteken naar bibliotheek en gymzaal gevaarlijker zullen worden door verslechterd uitzicht vanwege de geparkeerde auto’s.

Voor deze 8 parkeerplaatsen sneuvelt een flink aantal bomen van de hoofdbomenstructuur, worden groenvakken verschoven en ingekrompen en worden vele fietsstallingen naast de ingang van de bibliotheek ingeleverd.

De ter compensatie getekende fietsstallingsplekken bij het vernieuwde busstation bleken op een verouderde en ter plekke sterk gewijzigde ondergrond te zijn ingetekend.

Onduidelijk is of te sneuvelen bomen (technisch gezien) kunnen worden verschoven of verplaatst. De afstand tot de bebouwing wordt problematisch. Daarnaast zijn wij bezorgd omdat zonder informatie over ondergrondse leidingen lijkt te zijn ontworpen.

In onze ogen is het daarom ondenkbaar dat groen/bomen en veel ideaal gelegen fietsstalplekken sneuvelen om 8 onveilige parkeerplaatsen aan te leggen.

Uit de schetsfase komt de suggestie dat de relatie tussen het voorplein van de Bieshof en het Dudokplein kan worden versterkt. Door het weghalen van een enkele parkeerplaatsen ten zuiden van Verhage is in het ontwerp de relatie enigszins versterkt – overigens de problemen bij het Palet veroorzakend.

Rond het Dudokplein is, naast wonen, een aantal belangwekkende functies gesitueerd,  zoals een medisch centrum, restaurant, bibliotheek, een door basisscholen druk gebruikte gymzaal, het wijkwerk, patatkraam en – last, but not least – het OV-station en een tunnel naar de aangrenzende wijk Stadspolder. Alle reden om deze sterke functionele relatie ook in fysieke zin te optimaliseren, vooral voor een veiliger oversteek van fietsers en voetgangers.

In de huidige situatie is de Groene Zoom de belangrijkste fysieke barrière tussen de twee pleinen. De chicane en de met verkeerslichten beveiligde oversteek leveren een belangrijke bijdrage aan de veiligheid. Bij de bibliotheek wordt overigens frequent (veel kinderen) en onbeveiligd overgestoken.

Bij het bestuderen van het ontwerp kwamen wij tot het inzicht dat met een slimmere positionering van verkeerslichten de huidige veilige oversteek is uit te breiden over een veel grotere lengte. Daarmee zou het gebied tussen de beide pleinwanden van het Dudok in één regeling kunnen vallen. Resultaat is dan dat men in een gebied van zo’n kleine 65 m (een langere variant van 90m kan ook) veilig kan oversteken tussen de twee centrumgebieden. Deze suggestie hebben we in een kort overleg tijdens de presentatie van het ontwerp meegegeven aan de gemeente.

Deze maatregel zal een zeer forse kwaliteitsverbetering betekenen voor voetgangers en fietsers. De kosten kunnen sterk beperkt blijven door gebruik te maken van de bestaande verkeerslichten, waarvan er één wordt verplaatst.

We constateerden dat de eerder voorgestelde wijzigingen op het oostelijke parkeerterrein zijn ingetrokken (bomen t.k.v. parkeerplaatsen). Daarnaast is de te sterk versmalde looproute langs het parkeerterrein weer iets verbreed. Het is nog mogelijk om met een kleine ingreep de optimale verdeling tussen wandelpad en groen te bereiken, omdat de ontwerpers de ruimte die parkerende auto’s van het voetpad afsnoepen, over het hoofd zagen – zie plaatjes [Overigens lijkt dit gedeelte niet meer binnen het plan te behoren?]

De transportstraat is doodlopend. In het ontwerp is geen keerruimte voor het vrachtverkeer. Al dat verkeer moet nu achteruit terug de Groene Zoom oprijden. Voor een centrumgebied met veel voetgangers, kinderen, fietsers en automobilisten op de Groene Zoom is dit een zeer ongewenste situatie.

Ons plan blijft zeer dicht bij het voorlopig ontwerp. Met een kleine ingreep kan in de randen van de groenvoorziening nabij winkelfronten een strook halfverharding van een kleine 2 m diepte worden opgenomen met daar te plaatsen fietsnietjes. Dit kan binnen de geplande, ingetekende tuinen.

[Onduidelijk is waarom onder parkeer- en fietsstalplekken geen halfverharding wordt toegepast. Vanuit bezorgdheid over het comfort voor de fietsers? ]

Bij onze gedetailleerde bestudering vielen ons naast de eerder genoemde verkeersveiligheidskwesties enkele niet onbelangrijke details op, waarvan sommige niet direct tot onze kernactiviteit behoren. Van deze details voorzien we dusdanige negatieve effecten, dat we ons verplicht voelen hier melding van te maken. Deze treffen de winkelende bezoekers te voet en per fiets en het laden en lossen.

In onderstaande tekening is een overzicht van deze urgente punten, waarvan nr. 4 en 8 onze eerder voorgestelde verbeterpunten zijn.

• 20190814 AD Dordtenaar, Ilse van Driel, ‘Winkelcentrum Bieshof gaat op de schop en wordt een stuk groener’.
• gemeentelijke plan 20190703
• 20190508 AD Dordtenaar, Peter Koster ‘Fietsersbond wil meer ruimte, maar winkeliers niet “Bieshof is nu onveiliger door slalommers”
• 8 tot 80 over ontwerpen voor een leefbare stad
• Fietsdiefstal
• Grijsboek stallingen