Fietsersbond.nl
Word lid
20220928_102120 (002)

Drechtsteden

Luchtkwaliteit 2006-2015

Fietsers ademen de meest vervuilde lucht in.

Het fietsnetwerk in de Drechtsteden moet zo gezond mogelijk zijn.

  • Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit : in 2015 voldoen aan Europese regelgeving.
  • De Drechtraad heeft daartoe het Programma Luchtkwaliteit 2006-2015 vastgesteld.

Daarover nu de voortgangsrapportage 2014

onze mening:

  • Fietsers verpesten de lucht niet; auto’s daarentegen vervuilen enorm
  • milieuvriendelijke vervoer moet op alle mogelijke manieren worden ondersteund  (stallen, routeren, aanhaken OV, …)

Algemeen commentaar Fietsersbond:

De algemene indruk is dat de rapportage vooral door rekenmeesters is opgesteld.

Een zeer belangrijkste zinsnede uit de rapportage (Inleiding, blz.3, 2e alinea) luidt:

De verbetering van de luchtkwaliteit houdt echter niet op bij het halen van de normen, maar is vanuit gezondheidsoogpunt een blijvende verantwoordelijkheid van de regio en de regio-gemeenten.

Deze hoopvolle zienswijze wordt echter volstrekt niet waar gemaakt, integendeel. De focus ligt volledig bij het halen van de Europese  grenswaarden. Bij overschrijding worden die door het aanpassen van het monitoren bereikbaar gemaakt. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wenst zelfs strengere grenswaarden!

De focus op de normen is daarnaast ook risicovol:  de normen kunnen wel eens aangescherpt kan worden. En waarom zou je niet verder gaan met het werken aan gezondere lucht, i.p.v.  het bereiken van de maximale toelaatbare vervuiling.

Dit risico wordt in het rapport onderkend, maar onvoldoende in beleid en maatregelen vertaald.

1.       Grenswaarden:

De berekende concentraties fijnstof en NO2 zijn net onder de grenswaarden, behalve overscheiding aan de tunnelmond A16 Dordtse zijde.

Het accent lijkt heel duidelijk te liggen bij het streven om net binnen de norm te blijven.

Ambitie om vanuit gezondheidsmotieven verder te gaan ontbreekt.

Stelling: Grenswaarde is geen eindpunt, maar een vervolgstartpunt. Op basis van een lange termijndoelstelling en een inspanningsverplichting moet worden doorgaan met het treffen van maatregelen. De grens zal uiteindelijk liggen daar komen te liggen waar maatregelen buiten-proportioneel worden.

2.       Doorstroming

Omdat files sterk bijdragen aan  vervuiling wordt betere doorstroming als oplossing gezien. Daarop inzetten is te simpel. Het succes is van korte duur:  verbreden van wegen is een weinig duurzame maatregel gebleken. Verbeterde doorstroming : minder files;  dat stimuleert  autogebruik.

Milieudefensie wenst daarom een maximumsnelheid van 80 km/u op de Drechtse Ring

  1. Bij 80 km/u wordt de wegcapaciteit maximaal benut (bij hogere of lagere snelheden krijgen wegen een lagere capaciteit).
  2. Veiligheid neemt toe door kleinere snelheidsverschillen met in- en uitvoegstroken.
  3. Fors milieu-effect : luchtvervuiling, geluidbelasting en brandstofgebruik lager.
  4. Nadeel: toename van de reistijd : 56 sec. op de hele N3 …. tja…

Andere voorbeelden:

  1. A16:  Ridderkerk <>  N3 (8 km) 72 sec. extra
  2. A15: Ridderkerk <>  Hardinxveld-Giessendam (18 km) 200 sec.

3.       Planologie en de modal split (=vervoermiddelenkeuze)

Terugbrengen verplaatsingsnoodzaak/verplaatsingsbehoefte per auto .

Planologisch worden hier geen maatregelen genoemd; slechts het aanpakken van de gevolgen van auto-mobiliteit.

Dus ook oorzaak aanpakken:

  • Afstand tussen wonen/werken/voorzieningen/recreëren verkleinen.
  • Duurzame verplaatsingswijzen in een sterk verbeterde concurrentie-positie brengen.

Extra aandachtspunt: hoofdfietsroutes fietsers lopen vaak samen met verkeersaders (Merwedestraat, Oranjelaan, N3, Hugo van Gijnweg, Galileïlaan enz.). Fietsers krijgen niet alleen stank voor dank, maar ook een dosis zeer ongezonde lucht toegediend.

Dit vraagt om een uitermate kritische stellingname t.a.v. automobiliteit en intensiteit, en het fietsnetwerk moet losgekoppeld worden van autoverkeers.

4 Samenvatting van de in de Voortgangsrapportage genoemde maatregelen.

  1. Verbeterde doorstroming (A15, A16, N3, Mijlweg). Doorstroommaatregelen in Dordrecht: Mijlweg, Laan de VN,  Sumatraplein, Merwedestraat, verdiepte Karel Lotsyweg,
  2. Schonere brandstof; vraaggerichte aanpak, initiatief ligt bij de bedrijven . . . .
  3. Agenda Duurzame mobiliteit; overslag goederen aan de rand van stad/centrum, stimulering fietsgebruik,
  4. Intensivering dienstregeling Waterbus; tevens schoner en zuiniger.
  5. Potentieel voor voldoende restwarmte in de Drechtsteden is aanwezig, echter voor de lange termijn. 2 Deelprojecten zijn ontwikkeld. Voorbereidende initiatieven; echter financiële onmogelijkheden. Alternatieven voor goedkoper transport van restwarmte worden onderzocht.
  6. Walstroomvoorzieningen beperken de uitstoot van aan wal liggende schepen.
  7. Klimaatbeleid bedrijven; terugdringen energiegebruik van grootgebruikers.
  8. Kilometer-reductie en terugbrengen brandstofgebruik door slimme samenwerking van bedrijven. Initiatief ligt bij bedrijven.
  9. Publiciteit en communicatie rond luchtkwaliteit (“Lucht leeft”); check levert zeer teleurstellend resultaat.
  10. HOV; busbaan in Zwijndrecht
  11. Meer roetfilters Netwerk, Arriva en Brandweer.
  12. Gemeentelijk wagenpark onder de loupe genomen; nog geen actie.
  13. Motor af bij open bruggen.
  14. Diverse verkeersplannen en maatregelen. Vragen bij stand van zaken van plannen en onderzoeken: bijv. wat betekent het dat in Hendrik-Ido-Ambacht het Gemeentelijk Verkeer en Vervoersplan (GVVP) op 7 december 2009 (!) door de Raad is vastgesteld. Nota’s gereed: Dordrecht, beleidsnota verkeerslichten, fietsnota. Papendrecht, GVVP.
  15. Parkeren op afstand: In 2011 is Weeskinderendijk met circa 300 plaatsen uitgebreid. Zwijndrecht heeft 31 p.pl. gerealiseerd.
  16. Fietsenstallingen: Bij het station Zwijndrecht is een bewaakte fietsenstalling gerealiseerd. Dordrecht: Fietsenstalling Achterom is gerealiseerd. De stallingen in de binnenstad zijn gratis geworden. In het centrum van Papendrecht is een bewaakte fietsenstalling gerealiseerd

Eveneens in de regio gerealiseerde en op te starten ontwikkelingen met negatieve effecten voor de luchtkwaliteit worden niet benoemd. Hierdoor ontstaat een incompleet en scheef beeld.

Aandachtspunten bij bovengenoemde maatregelen:

  • Scooters, brommers, binnenvaartschepen (aandeel en grenswaarden vaststellen).
  • Genoemd en positief bedoeld bij de maatregelen: Bij de tunnelmond A16 in Zwijndrecht  wordt een robuuste groenstructuur aangebracht ter verbetering van de luchtkwaliteit. In Dordrecht zijn bij de tunnelmond/Glazentunnel robuuste groenstructuren verdwenen; doorstromingsmaatregelen laten robuuste boomstructuren verdwijnen. Ook bij de aansluiting N3/Laan der VN zijn veel bomen verdwenen. Een boomstructuurplan voor de regio, mede gericht op een bijdrage aan de luchtkwaliteit is gewenst. Ook al zijn de effecten hiervan zeer bescheiden, toch doen.
  • Planologisch beleid gericht op verkleinde verplaatsingsnoodzaak en stimulering van duurzame verplaatsingswijzen. Het zwaar/dom bezuinigen op het recreatieve programma van het plan de Nieuwe Dordtse Biesbosch verkleint het aanbod van recreatiemogelijkheden aan de rand van de stad/op fietsafstand.
  • ‘Gratis’ OV voor 65+ wordt niet genoemd; ook de windmolens ontbreken.
  • Sociale veiligheid, stallingscapaciteit aan de zuidzijde van het Centraal Station heeft al jaren de aandacht. Maar een vlotte realisatie ligt door vele partners en financiën niet in de verwachting. Een verbetering van deze voorziening bij voorkeur in de oversteekbaarheid van het spoorcomplex is zeer gewenst. Het gaat hier om de relatie LV en spoor en LV en binnenstad.
  • Open haarden, vuurwerk? Werken aan bewustwording.

De enige maatregelen die sinds 2006! zijn getroffen en een directe relatie met de fiets en de luchtkwaliteit hebben zijn 8 en 14. Niet iets om trots op te zijn.

Mobiliteit mag; maar wel met gezond verstand en gezondere lucht.